Bank Światowy: polska gospodarka może rosnąć szybciej, ale potrzebuje reform

Przyczyniało się to do redukcji ubóstwa długoterminowego i wzrostu mediany dochodów. Kryzysy osłabiły jednak pozycję fiskalną kraju, a kryzys energetyczny spowodowany przez rosyjską inwazję na Ukrainę doprowadził do znaczącego wzrostu inflacji, obniżając siłę nabywczą gospodarstw domowych i ciążąc na tempie wzrostu gospodarczego. Część dużych, słabo rozwiniętych krajów, a także niektóre kraje bogate w węgiel oraz niektóre zamożne kraje OECD dotknięte kryzysem finansowym z 2009 r.

Charakterystyka zagrożenia katastrofami dla Polski

Spadające bogactwo per capita oznacza, że znikają aktywa konieczne do pobudzania wzrostu w przyszłości – fakt ten pomijany jest często przez tradycyjne wskaźniki wzrostu jak PKB. – W ciągu ostatnich dwóch dekad poziom globalnego bogactwa wyraźnie wzrósł, jednak bogactwo w przeliczeniu na osobę (per capita) spadło bądź nie wzrosło w ponad dwudziestu krajach o różnym poziomie zamożności, głosi nowy raport Banku Światowego. Raport wychodzi poza klasyczne miary rozwoju gospodarczego jak produkt krajowy brutto (PKB), a posługuje się pojęciem „bogactwa” do opisania postępu gospodarczego poszczególnych krajów.

Lekcje z Polski, wnioski dla Polski

Wypowiedziała członkostwo, a do umowy ponownie przystąpiła w 1986 r. Kluczowych projektów realizowanych obecnie przez Bank Światowy w Polsce należą między innymi projekty przeciwpowodziowe na Odrze i Wiśle, wspieranie słabiej rozwiniętych regionów Polski, a także opracowywanie modeli koordynowanej opieki zdrowotnej. Jak zaznaczył resort, Krukowski reprezentował interesy Polski podczas negocjacji dotyczących rewizji Paktu Stabilności i Wzrostu oraz utworzenia Unii Bankowej. Europejskich, a także Prezesa Rady Ministrów w realizacji strategicznych celów na arenie międzynarodowej. Kontrakty podpisano między rokiem 2006 a 2011 na świadczenie lepszych usług edukacyjnych, działania integracyjne, pomoc prawną, doradztwo psychologiczne oraz w przypadku przemocy domowej, wsparcie transportu oraz inne innowacyjune usługi socjalne. Wskaźniki skrajnego ubóstwa (liczone wg krajowej metodologii) pozostały w 2022 roku na podwyższonym poziomie w porównaniu do okresu przed pandemią.

Grupę Banku Światowego (ang.The World Bank Group) tworzy 5 instytucji

Posługuje się trzema językami obcymi – zaznaczyło Ministerstwo Finansów. Jak przypomniało MF, Mariusz Krukowski w ostatnim czasie był głównym doradcą w Europejskim Banku Inwestycyjnym, gdzie koordynował przygotowanie strategii operacyjnych Grupy EBI, a także koordynował pomoc EBI dla Ukrainy. Formułował priorytety i stanowiska na ECOFIN, reprezentował bank w Grupie Roboczej Radców Finansowych w Radzie oraz przygotowywał stanowiska EBI w sprawie wieloletnich ram finansowych. Aktualnie realizowane są dwa projekty z wykorzystaniem pożyczek BŚ.

Polska należy do jednej Konstytuanty wraz ze Szwajcarią, Azerbejdżanem, Kazachstanem, Republiką Kirgiską, Serbią, Tadżykistanem, Turkmenistanem oraz Uzbekistanem, czyli z tymi samymi państwami, z którymi tworzymy Konstytuantę w Międzynarodowym Funduszu Walutowym. „Kryzys energetyczny wywołany napaścią Rosji na Ukrainę winduje ceny energii na rynkach europejskich do rekordowych poziomów. Zimą wiele osób będzie miało trudności z opłaceniem rachunków, dlatego potrzebne jest wsparcie, aby najbardziej potrzebujący nie popadli w ubóstwo energetyczne. Rosnące ceny energii wpływają też na działalność przedsiębiorstw, osłabiając ich konkurencyjność, która przez ostatnie trzy dekady była siłą napędową rozwoju Polski” – mówi Cristina Savescu, Dolar spadł po zwolnieniu danych o inflacji w USA starsza ekonomistka w Banku Światowym. Raport głosi, że ponad 20 krajów o niskim dochodzie, w których w roku 1995 dominował kapitał naturalny, awansowało w ciągu ostatnich 20 lat do grona krajów o średnim dochodzie. Było to możliwe po części dzięki inwestowaniu wpływów z tego kapitału w infrastrukturę, czy edukację i zdrowie, co w konsekwencji przyczynia się do poprawy kapitału ludzkiego.

Bank Światowy wspiera rozwój gospodarczy w biedniejszych państwach świata poprzez doradztwo i długoterminowe pożyczki2. W zamian za to wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją, rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego. Choć inwestycje w kapitał ludzki i wytworzony są konieczne, bogacenie się nie może polegać na odcięciu się od kapitału naturalnego, wynika z raportu. Kapitał naturalny per capita w krajach OECD jest trzy razy wyższy niż w Wersje Papierowe Handlu krajach słabo rozwiniętych, nawet pomimo tego, że udział tego kapitału w bogactwie krajów OECD sięga jedynie trzech procent. Średnioterminowe perspektywy wzrostu gospodarczego zależą od przeprowadzenia zielonej i technologicznej transformacji, a także zlalezienia odpowiedzi na brak siły roboczej, który występuje pomimo zasilenia rynku pracy przez niemal milion uchodźców z Ukrainy.

Nowy “ład światowy”? Polska zabrała głos

Tempo wzrostu gospodarczego w Polsce wyraźnie spadło w pierwszej połowie 2023 r. Wyhamowanie wzrostu spowodowane było głównie poziomem konsumpcji gospodarstw domowych, który zmniejszył się w odpowiedzi na inflację, trudniejszy dostęp do finansowania, wygaszanie wsparcia dla gospodarstw domowych oraz słabe nastroje konsumenckie. Stało się tak pomimo silnego rynku pracy, niskiej stopy bezrobocia, wyższego zatrudnienia i dwucyfrowego wzrostu płac średniej i minimalnej. Dobre wyniki finansowe sektora przedsiębiorstw wzmocniły aktywność inwestycyjną. Wzrost eksportu pozostał silny, podczas gdy słaby popyt wewnętrzny zmniejszył popyt na dobra importowane.

1. Poza 6 największymi udziałowcami (Stany Zjednoczone, Japonia, Chiny, Niemcy, Francja, Wielka Brytania), państwa członkowskie pogrupowane są w 24 konstytuanty.
2. Kapitał ludzki odpowiada na świecie za dwie trzecie bogactwa, kapitał wytworzony za jedną czwartą.
3. Kryzysy osłabiły jednak pozycję fiskalną kraju, a kryzys energetyczny spowodowany przez rosyjską inwazję na Ukrainę doprowadził do znaczącego wzrostu inflacji, obniżając siłę nabywczą gospodarstw domowych i ciążąc na tempie wzrostu gospodarczego.
4. Przyczyniało się to do redukcji ubóstwa długoterminowego i wzrostu mediany dochodów.

Należy się spodziewać, że odsetek ludności zagrożonej ubóstwem zakotwiczonym będzie się utrzymywać na podwyższonym poziomie 1-2 proc. Według Banku Światowego, chcąc w pełni wykorzystać możliwości, jakie daje transformacja energetyczna, Polska powinna budować konsensus polityczny i lepiej koordynować działania związane z klimatem. W tym kontekście pomóc mogłaby publikacja wieloletniej strategii na rzecz neutralności klimatycznej, a także reorganizacja centralnych organów administracji. Dodatkowo, kluczowe jest przyjęcie ambitniejszych celów dekarbonizacyjnych i sprawna eliminacja barier, w tym regulacyjnych i infrastrukturalnych, które utrudniają rozwój prywatnych inwestycji w zieloną energię. Na drodze inwestycji w OZE stoją dziś ograniczenia w planowaniu przestrzennym (np. ustawa 10H), z powodu których od kilku lat w Polsce nie powstają nowe farmy wiatrowe.

Oczekuje się, że deficyt sektora rządowego i samorządowego (tzw. general government) w 2023 roku przekroczy 4,7 proc. Przedłużający się okres z wysoką inflacją jest wyzwaniem dla procesu zmniejszenia ubóstwa. Wysokie ceny energii i żywności dotykają szczególnie mniej zamożnej części społeczeństwa, która wydaje ponad połowę miesięcznych wydatków na te dwie kategorie dóbr.

Rada Ministrów przyjęła uchwałę, powierzającą Ministrowi Finansów zadanie reprezentowania państwa polskiego w instytucjach międzynarodowych finansowych, w tym w Międzynarodowym Banku Odbudowy i Rozwoju, w tzw. Oznaczało to odwołanie ze stanowiska dyrektora wykonawczego w ramach szwajcarsko-polskiej konstytuanty w Banku Światowym byłego prezesa TVP Jacka Kurskiego. W Grupie Banku Światowego w Waszyngtonie zostanie zastępcą dyrektora wykonawczego w ramach szwajcarsko-polskiej konstytuanty.

To, wraz niższym popytem na towary importowane i niższymi cenami energii w imporcie, przełoży się na nadwyżkę na rachunku bieżącym w wysokości 1,3 proc. Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych długów oraz dzięki emisji obligacji na światowych rynkach kapitałowych. – Polska jest w stanie długofalowo utrzymać stosunkowo szybką dynamikę wzrostu i dogonić kraje strefy euro pod względem poziomu życia do 2038 r.

Jeden w zakresie gospodarki wodnej – projekt ochrony przeciwpowodziowej Odry i Wisły (łączny koszt całego projektu to 1,2 mld EUR). Projekt jest współfinansowany środkami kredytowymi Banku Rozwoju Rady Europy (BRRE) w wysokości 300 mln EUR oraz z funduszy UE, a także budżetu państwa. Drugi w zakresie ochrony powietrza –  projekt pod nazwą Czyste Powietrze – ekologiczne źródła ogrzewania w sektorze mieszkaniowym. Koszty ambitniejszej ścieżki dekarbonizacji, koniecznej do osiągnięcia zerowej emisji netto w sektorze energetycznym do 2050 r., oszacowano w raporcie na blisko 130 miliardów dolarów. Jest to kwota ponad dwa razy wyższa od obecnego poziomu bazowego i oznacza, że inwestycje w tym obszarze powinny przyspieszyć.

Przydatne informacje

Transformacja technologiczna i osiągnięcie ambitnych unijnych celów dekarbonizacyjnych, pola na których Polska odstaje od innych państw członkowskich, będą wymagały inwestycji i planowania, oraz zapewnienia sprawiedliwej transformacji, która ograniczy różnice w rozwoju regionów. Polityczna niepewność może potencjalnie negatywnie wpływać na inwestycje aż do końca cyklu wyborczego w maju 2025 r. „Kraje mogą zwiększać swoją zamożność poprzez budowę kapitału ludzkiego i wspieranie kapitału naturalnego. Bank Światowy coraz aktywniej pomaga krajom inwestować więcej i skuteczniej w ludzi. Nie będzie trwałego rozwoju gospodarczego, jeśli nie dostrzeżemy, że kapitał ludzki jest kluczowym elementem bogactwa narodów” – mówi Prezydent Grupy Banku Światowego Jim Yong Kim.

W 2023 r., po czym osłabił się w odpowiedzi na obniżkę stóp. W ULS Technology CFO John Williams do stania lutym do wartości jednocyfrowych począwszy od września, w ślad za spadkiem globalnych cen surowców, w tym energetycznych. Do spadku poziomu inflacji przyczyniła się także aprecjacja złotego oraz zanik zakłóceń w łańcuchach dostaw.

Bardzo ważnym wyzwaniem jest stan krajowej sieci elektroenergetycznej – potrzeba lepszej infrastruktury, większej elastyczności oraz szybkich i czytelnych procedur przyłączania do sieci. Grupa Banku Światowego pomaga Polsce wzmacniać instytucje tak, aby lepiej odpowiadały na wyzwania, w tym w obszarze ambitnych celów klimatycznych i środowiskowych, a także, aby wspierały zrównoważony rozwój gospodarczy. Mariusz Krukowski doskonale zna i rozumie stosunki międzyinstytucjonalne w kwestiach gospodarczych, finansowych i budżetowych, płynnie porusza się w problematyce ECOFIN, międzynarodowych instytucji finansowych, w szczególności banków rozwojowych.